Ρίγανη: η ανεκτίμητη αξία του ελληνικού βοτάνου και οι ιδιότητές του

20-Jul-2018

Περιγραφή της ρίγανης

Η λέξη «ορίγανον» προέρχεται από το ελληνικό «όρος» και το «γκάνος» που σημαίνει λαμπερό, άρα, ορίγανον σημαίνει λαμπερό βουνό. Η ρίγανη είναι ιθαγενής της Ευρώπης και έχει εγκλιματιστεί στη Μέση Ανατολή. Είναι αρωματικό ποώδες, πολυετές και θαμνώδες φυτό, που ευδοκιμεί σε ασβεστολιθικά εδάφη κοντά στη θάλασσα. Περίπου το 75% των ειδών της ρίγανης βρίσκονται στην ανατολική περιοχή της μεσογείου και ελάχιστα στη δυτική. Στην Ελλάδα φύεται στα πιο άνυδρα και ανεμοδαρμένα βουνά και νησιά της χώρας μας, από την Κρήτη στην Πελλοπόνησο μέχρι τη Μακεδονία, καθώς και στα περισσότερα νησιά μας.

Έχει ύψος 20-80 εκ. και φύλλα αντίθετα, μήκους 1-4 εκ. Αναπτύσσεται καλά σε εδάφη με pH 6-9 και μπορεί να αναπτυχθεί, όταν καλλιεργείται, ακόμα και σε πολύ φτωχά, ξηρά και πετρώδη εδάφη. Τα άνθη της έχουν χρώμα άσπρο-μώβ και ανθίζει από Ιούνιο κυρίως μέχρι Αύγουστο, ανάλογα με την περιοχή.

Αν βγάλουμε προσεκτικά, από το έδαφος, μικρά φυτά ρίγανης με ριζίδια το χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη, μπορούμε να τα μεταφυτεύσουμε σε γλάστρες αρχικά και αργότερα στο χώμα. Η φύτευση πραγματοποιείται από τον Οκτώβριο έως το τέλος της άνοιξης. Τα νέα φυτά θα είναι ιδιαίτερα εύρωστα, κυρίως το δεύτερο χρόνο της καλλιέργειάς τους.

Η ρίγανη είναι σκληρό και ανθεκτικό φυτό και δεν χρειάζεται πολύ νερό. Την συναντάμε, σε άγρια μορφή, κυρίως σε ηλιόλουστα και πετρώδη εδάφη σε όλη τη Μεσόγειο. Στην αγορά τη βρίσκουμε αποξηραμένη σε διάφορες μορφές (ματσάκια ή μαδημένη μέσα σε γυάλινα ή πλαστικά βαζάκια ή σακουλάκια).

Τα αποξηραμένα φύλλα και άνθη της μπορούν να διατηρηθούν για χρόνια αν αποθηκευτούν σε βάζα που κλείνουν ερμητικά και μακριά από το φως. Δροσερά φύλλα ρίγανης αποθηκεύονται και στην κατάψυξη.

Συστατικά

Η ρίγανη είναι καλή πηγή φυτικών ινών. Περιέχει πτητικά έλαια, στερόλες και φλαβονοειδή. Είναι πλούσια σε βιταμίνη C, Ε, Κ, Α, μαγγάνιο, μαγνήσιο, ασβέστιο,ψευδάργυρο, κάλιο, νιασίνη, φώσφορο και σίδηρο καθώς και σε β-καροτίνη. Περιέχει, επίσης, λουτείνη, ζεαξανθίνη , κρυπτοξανθίνη, πινένιο, λιμονένιο, οκιμένιο, καρυοφυλλένιο και ουρσολικό και ροσμαρινικό οξύ. Η ξερή ρίγανη περιέχει 3 έως 5% αιθέριο έλαιο σε μερικές δε περιοχές μπορεί να φτάσει και να περάσει το 7% και αυτό συμβαίνει μόνο σε περιοχές της Ελλάδας και συγκεκριμένα στην Κρήτη, στην Αμοργό, στο Γύθειο και στη Χερσόνησο του Άθου.

Ρίγανη: Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις

-είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό
-συντελεί στη ρύθμιση του τυμπανισμού, διεγείροντας την έκκριση της χολής
-θεωρείται ασφαλές εμμηναγωγό
-για τους πόνους των μυών
-το λάδι της είναι αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση της ακμής
-κατά των μολύνσεων
-κατά της αρθρίτιδας
-για την αντιμετώπιση του άσθματος
-κατά της δυσάρεστης αναπνοής
-για τα έλκη και τις πληγές της κατάκλισης
-για τις μολύνσεις της ουροδόχου κύστης
-για τους καλόγερους
-για τα εγκαύματα
-για μολύνσεις και έλκη του στόματος
-για τους πόνους των δοντιών
-κατά του βήχα, της γρίπης και του κρυολογήματος
-για τους χρόνιους ρευματισμούς
-μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη
-Οι βλαστοί της ρίγανης καταπραΰνουν μώλωπες και πρηξίματα, αν χρησιμοποιηθούν σαν κατάπλασμα
-για τη διάρροια
-για την πιτυρίδα και τη σμηγματόρροια
-για τους μύκητες νυχιών και δακτύλων
-για τις τροφικές δηλητηριάσεις
-για τις ψείρες της κεφαλής
-για το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και την εντερική ατονία
-βοηθάει στην υπέρταση και την αρτηριοσκλήρυνση
-για κράμπες ποδιών
-για τους πονοκεφάλους
-για το πεπτικό έλκος
-για πνευμονικές παθήσεις
-για την ψωρίαση
-για διαταραχές του προστάτη
για τον κνησμό και τις ασθένειες από τσιμπούρια.

Παρασκευή – δοσολογία

Αφέψημα

Σε ένα μπρίκι με νερό βράζουμε 1 κ.γ ρίγανη για λίγα λεπτά, το σουρώνουμε και το πίνουμε.

Έγχυμα

Σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό ρίχνουμε 1 κ.γ ρίγανη, το σκεπάζουμε και το αφήνουμε για 10-15 λεπτά. Το σουρώνουμε και το πίνουμε, κατά προτίμηση ζεστό.

Για το μπάνιο

Ρίχνουμε αφέψημα ρίγανης μέσα στο νερό του μπάνιου, για να καταπραύνουμε και να τονώσουμε το δέρμα μας. (Βράζουμε για λίγα λεπτά, 80-100 γρ. ρίγανης σε 1 λίτρο νερού).

Γαργάρα

Κάντε γαργάρες 2-3 φορές την μέρα με αφέψημα ρίγανης, για στοματικά προβλήματα, έλκη και πονόδοντο.